Góry Sowie to pasmo górskie w Sudetach Środkowych, które zachwyca nie tylko pięknymi widokami, ale także bogatą historią i tajemniczymi atrakcjami. Jednym z najciekawszych szlaków w Górach Sowich jest trasa z Przełęczy Walimskiej na Wielką Sowę, najwyższy szczyt tego pasma. Po drodze można podziwiać malownicze krajobrazy, zwiedzić podziemne kompleksy z czasów II wojny światowej i zobaczyć wiele ciekawych form skalnych.
Wielka Sowa w Górach Sowich, początek trasy na Przełęczy Walimskiej
Przełęcz Walimska jest dobrym punktem wyjścia do wędrówki po Górach Sowich. Znajduje się tu duży parking. Z przełęczy można wybrać się na Przełęcz Sokolą i dalej, Srebrną Drogą przez Rozdroże nad schroniskiem Sowa i mijając schronisko Sowa przez i Kozie Siodło do Wielkiej Sowy. Jest to trasa o długości około 14 km i przewyższeniu około 500 m. Szlak jest dobrze oznakowany i nie ma na nim większych trudności technicznych. W końcowej części artykułu zamieściliśmy trasę z mapą turystyczną i jej plik GPX do pobrania.
Jak wspomnieliśmy wcześniej, pierwszym etapem szlaku jest Przełęcz Sokolą, która oddziela Góry Sowie od Pogórza Wałbrzyskiego. Z przełęczy roztacza się piękny widok na dolinę Bystrzycy i Góry Wałbrzyskie. Na przełęczy znajduje się schronisko „Sokolec”, które oferuje noclegi i posiłki. Warto tu zrobić krótki odpoczynek i napić się kawy lub herbaty.
Następnie szlak Srebrnej Drogi i żółtego szlaku prowadzi przez las do Koziego Siodła, które jest najwyższą przełęczą w Górach Sowich. Ostatnim etapem szlaku jest Wielka Sowa, najwyższy szczyt Gór Sowich i jeden z najbardziej znanych w Sudetach. Ma ona wysokość 1015 m n.p.m. i należy do Korony Polskich Gór. Na szczycie znajduje się kolejna wieża widokowa, z której można podziwiać całe Sudety Środkowe i Zachodnie, a przy dobrej pogodzie nawet Tatry i Karkonosze.
Wielka Sowa to nie tylko piękny punkt widokowy, ale także miejsce o bogatej historii. Na szczycie znajdują się ruiny dawnego kościoła ewangelickiego z XVIII wieku oraz pomnik poległych żołnierzy polskich z I wojny światowej. W pobliżu szczytu znajdują się też pozostałości po hitlerowskim projekcie „Riese”, który zakładał budowę podziemnego miasta i fabryk zbrojeniowych w Górach Sowich. Do dziś nie wiadomo, jaki był cel tego przedsięwzięcia i co się tam znajdowało.
Wielka Sowa w Górach Sowich – historia
Wielka Sowa to najwyższy szczyt Gór Sowich, położony w Sudetach Środkowych, w województwie dolnośląskim. Jest to jeden z najbardziej znanych i atrakcyjnych punktów widokowych na Dolnym Śląsku, a także część Korony Gór Polski.
Wielka Sowa była znana już w średniowieczu pod niemiecką nazwą Hohe Eule (Wysoka Sowa). Pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1335 roku. W 1787 roku na szczycie wybudowano pierwszą drewnianą wieżę widokową, która jednak spłonęła w 1820 roku. W 1822 roku zastąpiono ją nową wieżą z kamienia i drewna, która również uległa zniszczeniu przez pożar w 1906 roku. W latach 1906-1909 powstała obecna żelbetowa wieża widokowa o wysokości 25 metrów, która jest symbolem Pieszyc i znajduje się w ich herbie. Wieża jest udostępniona dla zwiedzających i oferuje piękne panoramy na okoliczne góry i kotliny.
Wielka Sowa, Góry Sowie – najważniejsze fakty
- Wielka Sowa ma 1015 m n.p.m. i jest częścią Korony Gór Polski, czyli wykazu 28 najwyższych szczytów wszystkich pasm górskich w Polsce. Korona została ustanowiona w 1997 r. przez Zbigniewa Zwolińskiego i jest popularnym celem dla turystów zdobywających kolejne wierzchołki.
- Wielka Sowa jest najwyższym szczytem Gór Sowich, ale nie najwybitniejszym. Wybitność to różnica między wysokością szczytu a najwyższym siodłem łączącym go z wyższym szczytem. Najwybitniejszym szczytem Gór Sowich jest Kalenica (964 m n.p.m.), która ma wybitność 494 metrów, podczas gdy Wielka Sowa ma wybitność 485 metrów.
- Wielka Sowa powstała ze skał metamorficznych z prekambru, czyli z okresu sprzed ponad 540 milionów lat. Wtedy tereny te pokrywało ogromne morze, w którym osadzały się piaski i muły. Pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury te osady uległy przemianie w gnejsy i łupki krystaliczne, które tworzą obecnie masyw Wielkiej Sowy.
- Na szczycie Wielkiej Sowy znajduje się żelbetowa wieża widokowa o wysokości 25 m, która została wybudowana w 1906 r. jako Wieża Bismarcka. Była to jedna z wielu wież upamiętniających niemieckiego kanclerza Otto von Bismarcka, który zmarł w 1898 r. Wieża była ozdobiona witrażami i popiersiem Bismarcka, a z tarasu widokowego można było podziwiać panoramę od Śnieżnika po Śnieżkę oraz od Wzgórz Trzebnickich po Broumovské stěny. Po II wojnie światowej wieży nadawano różne imiona polskich postaci historycznych, ale żadna z nich się nie przyjęła.
- W czasie II wojny światowej Wielka Sowa była miejscem tajnych badań niemieckich naukowców nad bronią rakietową i atomową. Na zboczach góry znajdowały się liczne schrony i tunele, które służyły do eksperymentów i przechowywania materiałów wybuchowych. Po wojnie większość tych obiektów została wysadzona lub zasypana przez wojska radzieckie lub polskie.
- Wokół Wielkiej Sowy rośnie jedna z najliczniejszych populacji muflonów w Polsce. Muflony to dzikie owce pochodzące z Korsyki i Sardynii, które zostały sprowadzone do Europy Środkowej w XVIII wieku jako zwierzęta łowne. Charakterystyczną cechą samców są duże, ślimakowato skręcone rogi. Stąd też na Wielkiej Sowie znajduje się pomnik muflona wykonany z drewna.
- Wielka Sowa jest otoczona przez Park Krajobrazowy Gór Sowich, który został utworzony w 1991 r. i obejmuje powierzchnię około 81 km kw. Park chroni unikatowe walory przyrodnicze i kulturowe tego regionu, takie jak bogactwo flory i fauny, malownicze krajobrazy, cenne zabytki architektury i techniki oraz ślady historii i kultury ludowej.
- Na szczycie Wielkiej Sowy znajduje się również kaplica pod wezwaniem św. Józefa Robotnika, wybudowana w 1936 roku przez niemieckich turystów. Kaplica została poświęcona w 1937 roku przez biskupa Walentego Dymka i od tego czasu jest miejscem pielgrzymek i modlitw. W kaplicy można podziwiać malowidła przedstawiające sceny z życia św. Józefa oraz tablicę upamiętniającą ofiary II wojny światowej.
Może zainteresuje Cię również
Czasopisma górskie, magazyny outdoorowe i turystyczne
Przegląd kilkunastu publikacji dostępnych na naszym rynku wydawniczym, w tym płatne oraz darmowe czasopisma w formie cyfrowej. Jest też kilka tytułów zagranicznych wartych polecenia każdemu miłośnikowi górskich wędrówek i outdooru.
Trasa na Wielką Sowę z Przełęczy Walimskiej
Startujemy z parkingu na Przełęczy Walimskiej, dalej kierując się na Przełęcz Sokolą.
