Szlakiem kamieniołomów przez Žulový vrch na Medvědí Kámen – Góry Rychlebskie

Historia kamieniołomów w okolicach miejscowości Žulová jest ściśle związana z bogatymi złożami granitu w tej części Rychlebskich hor (Gór Złotych). Wycieczki po dawnych kamieniołomach pozwalają lepiej zrozumieć historię i znaczenie kamieniarstwa dla regionu, a przy tym zapewniają niezwykle ciekawą atrakcję turystyczną.

Trasa turystyczna szlakiem kamieniołomów w pobliżu malowniczej miejscowości Žulová

Polecamy trasę w Rychlebskich horach (Górach Złotych) wiodącą z miejscowości Žulová na punkt widokowy Medvědí kámen przez Žulový vrch i kilkanaście kamieniołomów, które jak się okazuje, stają się największą i niezapomnianą atrakcją tej wycieczki.

Niektóre z nich, jak kamieniołom Vycpálek, Rampa czy Arcibiskupský, zachwycają swoją skalną architekturą i są miejscem wypoczynku dla mieszkańców i turystów. Inne, zarośnięte i mniej dostępne, stanowią ciekawy element krajobrazu i przyciągają miłośników historii i geologii.

Historia Žulovskich kamieniołomów

Kamieniołomy w okolicach Žulová i Vápennej mają bogatą i fascynującą historię, która jest świadectwem zarówno geologicznych procesów, jak i ludzkiej działalności. Region ten, znany z występowania cennych skał, takich jak granit i wapień, był miejscem intensywnej eksploatacji przez wieki. Granit był wydobywany w tym obszarze już od czasów średniowiecza, co miało znaczący wpływ na rozwój lokalnej gospodarki i architektury. Kamieniołomy te dostarczały materiału budowlanego nie tylko dla lokalnych potrzeb, ale również na eksport do innych regionów.

W XIX wieku, po zniesieniu pańszczyzny, Žulová stała się ważnym centrum wydobycia granitu, a szkoła kamieniarska w mieście kształciła przyszłych specjalistów w tej dziedzinie. Wydobycie granitu miało ogromne znaczenie dla lokalnej gospodarki, a kamieniołomy były miejscem pracy dla wielu mieszkańców. W okresie międzywojennym, po przyłączeniu Žulová do Niemiec, wydobycie w kamieniołomach nadal prosperowało, jednak po II wojnie światowej niemiecka ludność została wysiedlona, co wpłynęło na zmiany demograficzne i gospodarcze w regionie.

Ponadto, kamieniołomy te były świadkami wielu ważnych wydarzeń historycznych, w tym zmian politycznych i społecznych, które miały miejsce w regionie. Praca w kamieniołomach była niezwykle ciężka i niebezpieczna, ale jednocześnie zapewniała środki do życia wielu pokoleniom mieszkańców.

Historia kamieniołomów koło miejscowości Žulová i Vápena jest więc nie tylko opowieścią o geologii i przemyśle, ale także o ludziach, ich pracy, życiu i wpływie na kształtowanie krajobrazu. Jest to historia, która łączy przeszłość z teraźniejszością i przypomina o znaczeniu zrównoważonego rozwoju oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i naturalnego.

Kamieniołom Vycpálek

Początki wydobycia granitu w kamieniołomie Vycpálek datowane są na 60. i 70 lata XIX wieku. Pierwotna nazwa kamieniołomu brzmiała Zothe-Brand-Bruch nadana od nazwiska właściciela, którym była firma Jan Zothe z miejscowości Velká Kraš. Po powstaniu niezależnej Czechosłowacji w roku 1918 doszło do stopniowego spadku wydobycia. Następny boom wydobywczy nastąpił w roku 1945, gdy doszło do upaństwowienia kamieniołomów, a ówczesna firma Českomoravský průmysl kamene (Czeskomorawski Przemysł Kamienia) rozpoczęła intensywne badania dotyczące kamienia. Po upaństwowieniu w 1949 roku kamieniołom nazwany został na cześć pracownika związkowego Jana Vycpalka, którego tablica upamiętniająca znajduje się przy wejściu do kamieniołomu. Największy rozmach w powojennym przemyśle wydobywczym możemy zaobserwować około roku 1958. W roku 1969 wydobycie granitu w kamieniołomie zostaje zakończne, od tego roku kamieniołom jest opuszczony.

Jedną z ciekawostek jest, że kamieniołom Vycpálek jest znanym miejscem, gdzie znaleźć można kamień szlachetny o nazwie hessonit. Niegdyś znajdowano tu jego kryształy dwunastościenne o wielkości nawet do 15 cm. Dziś możemy w górnych partiach kamieniołomu Vycpálek zaobserwować tzw. strefę kontaktu wraz z hessonitami. Hessonity pochodzące z kamieniołomu Vycpálka są dumą i ozdobą każdej kolekcji mineralogicznej.

Ponadto, na zalanym obszarze kamieniołomu Vycpálek występuje bardzo rzadki i zagrożony gatunek raka szlachetnego. Skorupiaki te wskaźnikiem czystości wód rzek i jezior ponieważ są bardzo wrażliwe na wszelkie zanieczyszczenia. Prośba więc do zwiedzających o rozważne zachowanie oraz przestrzeganie czystości i porządku.

Kamieniołom Arcibiskupský

Nieco ukryty zalany kamieniołom Arcibiskupský znajduje się u północnego podnóża wzgórza Žulový vrch, na południe od miejscowości Zelená hora. Kamieniołom jest jednym z najważniejszych siedlisk chronionego raka rzecznego. Do kamieniołomu można również dojechać z miejscowości Zelená Hora leśną drogą, po 400 metrach skręcić w prawo i dojść do kamieniołomu. Do kamieniołomu Arcibiskupskiego nie można dojechać samochodem.

Kamieniołom Rampa

Kamieniołom Rampa, położony w pobliżu malowniczej miejscowości Žulová, jest jednym z wielu historycznych kamieniołomów w regionie, który od wieków był centrum wydobycia granitu. Historia kamieniołomu Rampa sięga czasów, gdy kamień ten był cennym surowcem, wykorzystywanym zarówno w lokalnej architekturze, jak i eksportowanym. Kamieniołom Rampa, ze swoją charakterystyczną wysoką, pionową ścianą, stał się znany nie tylko z powodu jakości wydobywanego kamienia, ale również dzięki swojemu malowniczemu położeniu, które przyciąga turystów i fotografów. Obecnie, choć wydobycie w kamieniołomie Rampa zostało zakończone, miejsce to nadal jest atrakcją turystyczną, oferującą nie tylko piękne widoki, ale i świadectwo historii przemysłu kamieniarskiego w regionie.

Medvědí Kámen i punkt widokowy

Medvědí Kámen to wyjątkowe miejsce w Górach Rychlebskich, które przyciąga miłośników przyrody i turystyki. Jest to skalny punkt widokowy, z którego rozciąga się malownicza panorama na główny grzbiet Gór Rychlebskich oraz okoliczne miejscowości Žulová i Vápenná. Wysokość Medvědí Kámen wynosi 907 metrów n.p.m., co czyni go doskonałym miejscem do podziwiania krajobrazu i robienia zdjęć. Góry Rychlebskie, często określane jako Jesioniki, są częścią makroregionu Sudety Wschodnie i oferują wiele atrakcji turystycznych, np.: Leśny Bar w Horní Lipová, Jaskinie na Pomezi, szczyt Boží hora i Smolný vrch (Venušiny misky), Javornik i ruiny zamku Rychleby, czy trasę szlakiem sztolni kopalni złota niedaleko Zlatych Horach (Góry Opawskie).

Szlak kamieniołomów w Rychlebskich horach

Wycieczki po dawnych kamieniołomach pozwalają lepiej zrozumieć historię i znaczenie kamieniarstwa dla regionu Žulová. Dedykowane ścieżki edukacyjne i tablice informacyjne umożliwiają zwiedzającym zgłębienie wiedzy na temat technik wydobycia, obróbki kamienia oraz jego zastosowania w przeszłości i współczesności. Ponadto, rejon Žulová oferuje malownicze krajobrazy i szlaki turystyczne, które prowadzą przez Rychlebské hory (Góry Złote), oferując niezapomniane widoki i bliskość natury.

Ochrona dziedzictwa przemysłowego i naturalnego jest ważna dla zachowania tożsamości regionu. Dzięki staraniom lokalnych władz i organizacji, dawne kamieniołomy są konserwowane i dostosowywane do potrzeb turystyki i edukacji, co pozwala na nowo odkrywać ich historyczne i kulturowe znaczenie. W ten sposób, historia kamieniołomów koło Žulová jest nadal żywa i stanowi integralną część tożsamości tego czeskiego regionu.

Więcej atrakcji turystycznych w Górach Rychlebskich (Górach Złotych) i Jesionikach