Zamek Czocha w Leśnej, położony malowniczo nad brzegiem Jeziora Leśniańskiego na Dolnym Śląsku, to jedna z najbardziej intrygujących i tajemniczych warowni w Polsce. Ta średniowieczna budowla, otoczona pięknymi krajobrazami, skrywa w swoich murach fascynującą historię, liczne legendy oraz architektoniczne osobliwości, które przyciągają tysiące turystów z całego kraju i zagranicy. Monumentalne mury, tajne przejścia i niezwykłe komnaty sprawiają, że wizyta w Zamku Czocha staje się niezapomnianym doświadczeniem dla miłośników historii, architektury oraz tajemnic.
Historia Zamku Czocha
Średniowieczne początki warowni
Historia Zamku Czocha sięga XIII wieku, kiedy to powstał jako warownia graniczna na pograniczu śląsko-łużyckim. Pierwotnie miał służyć czeskim królom do obrony granic, a jego początki datuje się na lata 1241-1319. Nazwa zamku wywodzi się od łacińskiego “Mons taxu” oznaczającego Górę Cisową, która z czasem przekształciła się w używaną dziś nazwę Czocha.
Początkowo zamek składał się jedynie ze stołpu (wieży obronnej) oraz wieży mieszkalnej, jednak z biegiem czasu był rozbudowywany i umacniany. W XIV wieku posiadłość trafiła w ręce księcia jaworskiego Henryka I, a następnie księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II Małego. Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że w 1315 roku córka króla czeskiego Wacława II, Agnieszka, otrzymała twierdzę wraz z przyległymi ziemiami w formie ślubnego posagu, wychodząc za mąż za księcia piastowskiego Henryka Jaworskiego.
Czasy świetności i zmian właścicieli
W latach 1451-1700 zamek znajdował się w rękach łużyckiego rodu von Nostitz. Był to okres względnej stabilności dla warowni, choć nie brakowało dramatycznych wydarzeń. Na początku XV wieku zamek był bezskutecznie oblegany przez husytów, jednak ostatecznie w 1427 roku został przez nich zdobyty.
W 1703 roku posiadłość została zakupiona przez Johanna Hartunga von Uechtritz, osobę z otoczenia króla Augusta II Sasa. Interesującym faktem jest, że w 1847 roku śląski nauczyciel i pisarz Józef Lompa wspomniał o Zamku Czocha w swojej książce pt. Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej, określając go jako “zamek spustoszały”.
Przebudowa i czasy współczesne
Przełomowym momentem w historii zamku był rok 1909, kiedy to został kupiony przez drezdeńskiego producenta wyrobów tytoniowych (cygar) Ernsta Gütschowa. W latach 1912-1920 zamek przeszedł gruntowną przebudowę pod kierunkiem znanego berlińskiego architekta Bodo Ebhardta, który wzorował się na zachowanej rycinie z 1703 roku. Niestety, podczas tej przebudowy zniszczono wiele najstarszych fragmentów kompleksu.
Ernst Gütschow utrzymywał dobre stosunki z dworem carskim, a po rewolucji z rosyjskimi emigrantami, od których skupował przedmioty o wysokiej wartości artystycznej. Mieszkał w zamku aż do marca 1945 roku, kiedy to opuścił go w pośpiechu, zostawiając najcenniejszą część wyposażenia. Istnieją przypuszczenia, że w okresie II wojny światowej w zamku mogła mieścić się szkoła szyfrantów Abwehry, jednak brak na to jednoznacznych dowodów.
Architektura i Tajemnice Zamku Czocha
Wyjątkowy styl architektoniczny
Zamek Czocha to fascynujące połączenie średniowiecznego gotyku z elementami renesansowymi i neogotyckimi, które zostały dodane podczas przebudowy w XX wieku. Pierwotnie pełnił funkcję warowni obronnej, jednak na przestrzeni wieków został przekształcony w luksusową rezydencję, zachowując jednocześnie swój obronny charakter.
Wśród najważniejszych elementów architektonicznych zamku wyróżnić można:
- Wysoką wieżę – dominującą nad całym założeniem konstrukcję, która pełniła rolę punktu kontrolnego i stanowiła podstawowy element systemu obronnego.
- Fortyfikacje kamienne z bastionami – masywne struktury obronne zapewniające skuteczną ochronę przed atakami z zewnątrz.
- Główne wejście z ruchomym mostem – umożliwiające dostęp do zamku poprzez przeprawę nad fosą obronną.
- Centralny plac zamkowy – otoczony krytymi przejściami i ozdobnymi portalami architektonicznymi, stanowiący serce życia codziennego.
- Przestrzenie mieszkalne i reprezentacyjne – pomieszczenia o bogatym wystroju, charakteryzujące się kunsztownymi drewnianymi stropami oraz ozdobnymi paleniskami.
Tajemne przejścia i ukryte komnaty
Jednym z najbardziej intrygujących aspektów Zamku Czocha są tajne przejścia i ukryte komnaty, które do dziś rozpalają wyobraźnię zwiedzających. Według badań, w zamku znajduje się około 40 tajnych przejść, z czego obecnie dostępnych jest około 18. Istnienie tych podziemi zostało potwierdzone w wielu publikacjach z okresu przed II wojną światową, a także w dokumentacji budowlanej zamku wykonanej przez Bodo Ebhardta w 1917 roku w Berlinie.
Zamek posiada również “obszerne warowne podziemia”, które były opisywane przez niemieckich naukowców w okresie międzywojennym. Ciekawostką jest fakt, że sposób uruchamiania niektórych tajnych przejść (wykorzystujący przekładnie i mechanizm elektryczny) został opisany w niemieckiej książce z lat 30. XX wieku pod tytułem “Dwóch chłopców i dziewczyna”.
Obecnie zwiedzający mogą poznać część z tych tajemnic podczas specjalnego zwiedzania tematycznego “Szlakiem Tajnych Przejść”, które oferuje możliwość odkrywania sekretnych drzwi, skrytek i ukrytych przejść “na widoku”.
Legendy Związane z Zamkiem Czocha
Legenda o widmie zdrajczyni
Jedna z najsłynniejszych opowieści związanych z tym miejscem dotyczy postaci znanej jako Biała Dama – kobiety o imieniu Gertruda. Przekazy głoszą, że wdała się ona w spór ze swoim bratem, który dowodził fortecą. Pragnąc się zemścić, nawiązała kontakt z husytami i za odpowiednie wynagrodzenie w złocie umożliwiła im zajęcie zamku.
Po odbiciu warowni przez jej brata, Gertruda poniosła karę za swój czyn – została stracona na dziedzińcu zamkowym. Zgodnie z miejscową tradycją, jej niespokojny duch od wieków przemierza nocą korytarze i komnaty starożytnej budowli, nie mogąc znaleźć spokoju.
Studnia potępionych małżonek
Kolejne tajemnicze podanie związane jest z miejscem określanym jako “studnia potępionych małżonek”. Opowieści mówią, że w godzinach nocnych, szczególnie o północy, z głębi studni mieszczącej się na terenie warowni dobiegają odgłosy kobiecego lamentu oraz wołania o ratunek.
Mechanizm zemsty w komnacie ślubnej
Kolejne podanie dotyczy perfidnego urządzenia ukrytego w jednej z zamkowych sypialni. Historia opowiada o pięknej kobiecie imieniem Anna, która poślubiła majętnego właściciela warowni wyłącznie z powodów materialnych, nie odczuwając wobec niego żadnych uczuć. Podczas nocy poślubnej nie zdołała ukryć swojego obrzydzenia wobec świeżo poślubionego męża. Ten, odkrywszy prawdziwe motywy małżeństwa, postanowił wymierzyć jej okrutną karę. Aktywował ukryty mechanizm znajdujący się przy łożu, co spowodowało, że niewierka spadła przez zapadnię wprost do podziemnego więzienia usytuowanego pod komnatą. Łoże z tym tajemniczym urządzeniem podobno do dziś znajduje się w jednej z zamkowych sypialni, stanowiąc ponure świadectwo dawnej zemsty.
Te i inne legendy sprawiają, że Zamek Czocha jest nie tylko zabytkiem architektury, ale również miejscem pełnym tajemnic i opowieści, które fascynują odwiedzających.
Zwiedzanie Zamku Czocha
Informacje praktyczne – bilety i godziny otwarcia
Zamek Czocha można zwiedzać niemal przez cały rok, z wyjątkiem okresów, gdy odbywają się tam imprezy zamknięte. Przed planowaną wizytą warto sprawdzić dostępność zamku na oficjalnej stronie internetowej lub skontaktować się telefonicznie.
Orientacyjny cennik biletów:
- Bilet normalny: 40 zł/osoba
- Bilet ulgowy: 30 zł/osoba
- Bilet rodzinny (2+2): 172 zł
- Bilet rodzinny (2+3): 205 zł
- Nocne zwiedzanie: 65 zł/osoba
- Wejście na dziedziniec (bez zwiedzania):
• Bilet normalny: 8 zł/osoba
• Bilet ulgowy: 6 zł/osoba
Zwiedzanie multimedialnej sali tortur:
- Bilet normalny: 16 zł/osoba
- Bilet ulgowy: 12 zł/osoba
Warto pamiętać, że przy zakupie biletu na zwiedzanie zamku, bilet na dziedziniec jest już w cenie. Bilety można zakupić bezpośrednio w kasie zamkowej lub online na oficjalnej stronie.
Dzienne zwiedzanie z przewodnikiem
Zwiedzanie Zamku Czocha odbywa się wyłącznie z przewodnikiem, a wejścia odbywają się o określonych porach. Ostatnie wejście z przewodnikiem możliwe jest na 1,5 godziny przed zamknięciem zamku. Podczas dziennego zwiedzania przewodnik oprowadza po najważniejszych komnatach i pomieszczeniach zamkowych, opowiadając o historii, architekturze oraz legendach związanych z tym miejscem.
Zwiedzanie z przewodnikiem to doskonała okazja, aby poznać fascynującą historię zamku i jego tajemnice. Przewodnicy z pasją opowiadają o wydarzeniach, które rozegrały się w
murach warowni, a także o ciekawostkach związanych z architekturą i wyposażeniem zamku.
Nocne zwiedzanie i specjalne wydarzenia na Zamku Czocha
Jedną z najbardziej ekscytujących form zwiedzania Zamku Czocha jest nocne zwiedzanie, jak głosi hasło promocyjne: “Kiedy ludzie zwykle zapadają w sen, duchy kontynuują swą wieczną wędrówkę, ale co z tymi, którzy postanowili nie spać?”. Nocne zwiedzanie to niepowtarzalna okazja, aby doświadczyć atmosfery zamku po zmroku, gdy jego mury wydają się jeszcze bardziej tajemnicze.
W ramach wieczornego programu doświadczony przewodnik w towarzystwie asystentów wprowadza grupę uczestników do najobszerniejszej komnaty warowni, gdzie rozpoczyna się trzygodzinna podróż przez wnętrza Zamku Czocha. Uczestnicy mają okazję poznać ukryte zakątki i mniej dostępne fragmenty budowli w zupełnie odmiennej scenerii niż ta, która towarzyszy standardowym zwiedzaniom dziennym. Mroczna atmosfera nocnych godzin nadaje całemu doświadczeniu wyjątkowy charakter, pozwalając na głębsze zanurzenie się w historii i legendach tego miejsca.
Zamek Czocha oferuje również specjalne wydarzenia tematyczne, takie jak:
- “Szlakiem Tajnych Przejść” – zwiedzanie skupiające się na odkrywaniu sekretnych drzwi, skrytek i ukrytych przejść.
- “Śladem Wojennych Tajemnic Zamku Czocha” – zwiedzanie, podczas którego można poznać historie związane z II wojną światową i skarbami ukrytymi w zamku.
- “Nocne Zwiedzanie dla Dzieci” – specjalna wersja nocnego zwiedzania przygotowana z myślą o najmłodszych turystach, z pokazem laserowym, atrakcjami muzycznymi i słodkimi upominkami.
Atrakcje na Terenie Zamku i w okolicy
Multimedialna Sala Tortur
Jedną z najpopularniejszych atrakcji na terenie Zamku Czocha jest multimedialna Sala Tortur. Kiedy przekroczysz próg tej części zamku, zanurzysz się w mroczny świat średniowiecznych praktyk i przesądów. Wystawa jest przeznaczona dla osób o mocnych nerwach, a ekspozycje prezentują oryginalne narzędzia tortur oraz sceny z życia średniowiecznych więźniów.
W multimedialnych salach można poznać tajniki pracy kata, odwiedzić więzienie czarownic oraz zanurzyć się w atmosferę pełną grozy i legend. Każda wizyta w tej części zamku niesie ze sobą dreszczyk emocji i pozwala lepiej zrozumieć mroczną stronę średniowiecza.
Jezioro Leśniańskie i okoliczne atrakcje
Zamek Czocha położony jest nad malowniczym Jeziorem Leśniańskim, co dodatkowo podnosi atrakcyjność tego miejsca. W pobliżu zamku organizowane są krótkie rejsy statkiem, dzięki którym można podziwiać warownię z zupełnie innej perspektywy – od strony wody. Jest to doskonała okazja do zrobienia wyjątkowych zdjęć zamku oraz delektowania się pięknem okolicznej przyrody.
W okolicy Zamku Czocha znajduje się również kilka innych wartych odwiedzenia miejsc, takich jak:
- Zapora Leśniańska
- Jezioro Złotnickie i Zapora Złotnicka – wspaniała trasa turystyczna wokół jeziora
- Zamek Świecie, znany również jako Zamek Miecz
- Klasztor Benedyktynek
Te dodatkowe atrakcje sprawiają, że wizyta w Zamku Czocha może stać się częścią dłuższej wycieczki po malowniczym Dolnym Śląsku.
Noclegi w Zamku Czocha
Oferta pokoi i apartamentów
Zamek Czocha to nie tylko atrakcja turystyczna, ale również miejsce, gdzie można spędzić noc w wyjątkowej atmosferze średniowiecznej warowni. Obiekt oferuje pokoje o różnym standardzie, dzięki czemu każdy może znaleźć coś odpowiedniego dla siebie.
Dostępne są cztery standardy pokoi:
- Pokoje standardowe (4-, 3-, 2- i 1-osobowe),
- Pokoje economy,
- Pokoje superior,
- Pokoje basic (o standardzie turystycznym).
Ponadto w zamku znajduje się 9 pokoi specjalnych – tematycznych, które wprawiają w zachwyt każdego gościa. Dziewięć różnych stylizacji i aranżacji pozwala na przeniesienie się do świata podróży, filmu, średniowiecza, magii, romantyzmu i miłości. Dla najbardziej wymagających gości dostępne są dwa szczególne pokoje – Apartament i Komnata Książęca.
Cennik i rezerwacje noclegów na Zamku Czocha
Ceny noclegów w Zamku Czocha zależą od rodzaju pokoju oraz sezonu. Poniżej podajemy orientacyjne stawki dzienne ze śniadaniem na podstawie najnowszego cennika.
Pokoje standardowe:
- 1-osobowy: 300-314 zł
- 2-osobowy: 539-553 zł
- 3-osobowy: 656-668 zł
- 4-osobowy: 770-780 zł
Pokoje ekonomiczne:
- 1-osobowy: 222 zł
- 2-osobowy: 352-364 zł
- 3-osobowy: 430-448 zł
Pokoje tematyczne/superior:
- 1-osobowy: 376-392 zł
- 2-osobowy: 626-639 zł
- 3-osobowy: 751-767 zł
- 4-osobowy: 881-892 zł
Rezerwacji można dokonać telefonicznie, mailowo lub poprzez oficjalną stronę zamku. Warto również zapytać o dostępne rabaty, które często są oferowane gościom.
Dlaczego warto odwiedzić Zamek Czocha?
Zamek Czocha to miejsce, które łączy w sobie fascynującą historię, architekturę, legendy i nowoczesne atrakcje. Jest idealnym celem wycieczki zarówno dla miłośników zabytków, jak i rodzin z dziećmi, par szukających romantycznego wypadu czy grup znajomych spragnionych przygód.
Odwiedzając Zamek Czocha, możesz przenieść się w czasie do epoki średniowiecza, poznać tajemnice ukryte w zamkowych murach, posłuchać mrożących krew w żyłach legend, a także odpocząć w malowniczej scenerii Dolnego Śląska. Bogata oferta zwiedzania, możliwość noclegu w zamku oraz okoliczne atrakcje sprawiają, że wizyta w tym miejscu pozostanie na długo w pamięci.
Niezależnie od tego, czy wybierzesz dzienne zwiedzanie z przewodnikiem, ekscytujące nocne zwiedzanie czy jeden z tematycznych programów, Zamek Czocha z pewnością dostarczy niezapomnianych wrażeń. Ta tajemnicza warownia, owiana legendami i pełna historycznych ciekawostek, zasługuje na miano jednego z najbardziej fascynujących zamków w Polsce.
Może zainteresuje Cię również
Czasopisma górskie, magazyny outdoorowe i turystyczne
Przegląd kilkunastu publikacji dostępnych na naszym rynku wydawniczym, w tym płatne oraz darmowe czasopisma w formie cyfrowej. Jest też kilka tytułów zagranicznych wartych polecenia każdemu miłośnikowi górskich wędrówek i outdooru.
