Zelene Pleso, znane również jako Zielony Staw Kieżmarski, to jeden z najpiękniejszych akwenów w słowackich Tatrach Wysokich. To malownicze jezioro morenowe, często nazywane słowackim odpowiednikiem Morskiego Oka, zachwyca turystów swoją naturalną urodą i spektakularnymi widokami na otaczające szczyty. Przy brzegu tego malowniczego stawu znajduje się historyczne Schronisko nad Zielonym Stawem (Chata pri Zelenom plese), oferujące nocleg i wyżywienie, a także stanowiące doskonałą bazę wypadową do dalszej eksploracji wysokogórskich szlaków.
Lokalizacja i charakterystyka Zielonego Stawu
Zelene Pleso (Zielony Staw) znajduje się w północno-wschodniej części Tatr Wysokich, konkretnie w Dolinie Zielonej Kieżmarskiej (Dolina Zeleného plesa), będącej odgałęzieniem większej Doliny Kieżmarskiej. Jezioro położone jest w Kotlinie Zielonego Stawu na wysokości około 1545 metrów nad poziomem morza.
Charakteryzuje się ono jako największy staw w całej Dolinie Kieżmarskiej. Jego nazwa po raz pierwszy została odnotowana już w 1644 roku, co świadczy o długiej historii tego miejsca w świadomości górali i podróżników.
Zelene Pleso (Zielony Staw) często nazywane jest słowackim odpowiednikiem polskiego Morskiego Oka, jednak istnieją między nimi istotne różnice w charakterze turystycznym. Podobieństwa obejmują łatwość dotarcia do celu oraz względnie proste szlaki prowadzące do jeziora, co czyni oba miejsca dostępnymi dla szerokiej grupy turystów. Jednak Zelene Pleso (Zielony Staw) oferuje bardziej kameralną atmosferę, pozwalającą na głębsze doświadczenie górskiej przyrody bez presji tłumów i komercjalizacji charakterystycznej dla niektórych popularnych destynacji w polskich Tatrach.
Legenda o kolorze Zielonego Stawu
Według miejscowej legendy, charakterystyczny zielony kolor wody powstał w wyniku upadku klejnotu z Wieży Jastrzębia (Jastrabia veža), która góruje nad stawem. W rzeczywistości jednak zjawisko to wynika z odbicia światła w dolnych partiach jeziora oraz roślinności porastającej zbocza wokół akwenu.
Piesze szlaki turystyczne do Zelene Pleso
Najpopularniejsza trasa piesza prowadzi żółtym szlakiem z parkingu przy Kežmarská Biela Voda, położonego na wysokości 910 metrów nad poziomem morza. Parking znajduje się po prawej stronie szosy za opłatą 6 euro, a wejście na szlak jest bezpłatne. Trasa charakteryzuje się przewyższeniem 635 metrów i prowadzi przez dwie malownicze doliny – Dolinę Kieżmarskiej Białej Wody oraz Dolinę Zielonego Stawu.
Pierwsza połowa szlaku wiedzie przez Dolinę Kieżmarskiej Białej Wody, gdzie rzeka towarzysząca trasie zapewnia naturalne klimatyzowanie poprzez rozbryzgi wody, co jest szczególnie przyjemne podczas letnich wędrówek. Szlak początkowo prowadzi przez las, który miejscami jest poprzecinany wyłomami po przejściu huraganu, dzięki czemu po lewej stronie otwierają się piękne widoki na Łomnicę. Druga część trasy, prowadząca Doliną Zielonego Stawu, jest znacznie bardziej widokowa i oferuje spektakularne panoramy z szumem Zielonego Potoku w tle.
Alternatywne trasy dostępu do Zelene Pleso (Zielonego Jeziora)
Istnieje również możliwość dotarcia do Zelene Pleso (Zielonego Stawu) z Tatrzańskiej Łomnicy, choć jest to trasa znacznie bardziej wymagająca. Wędrówka może rozpocząć się bezpośrednio z dworca kolejowego zielonym szlakiem, który stromo wznosi się przez pierwsze 2,5-3 godziny marszu, lub można skorzystać z kolejki linowej, oszczędzając czas i siły. Kolejka linowa kosztuje 19 euro w jedną stronę (21 euro z zwrotem 2 euro przy oddaniu karty biletu) i pozwala ominąć 710 metrów przewyższenia przez las.
Po dotarciu kolejką do Skalnaté Pleso, które samo w sobie jest znanym punktem dostępu do Łomnickiej Przełęczy czy Łomnickiego Szczytu, należy podążać czerwonym szlakiem. Łomnicki Szczyt, będący drugim najwyższym szczytem Tatr Wysokich (2634 m), dostępny jest wyłącznie kolejką wagową, którą trzeba rezerwować z wyprzedzeniem ze względu na ograniczoną liczbę miejsc. Trasa z Skalnaté Pleso do Zelene Pleso jest umiarkowanie trudna do wymagającej, z odcinkami pokrytymi rumoszem skalnym i odcinkiem z łańcuchami przy zejściu z Wielkiej Świstówki.
Szlak rowerowy do Zielonego Stawu (Zelene Pleso)
Jedną z największych atrakcji Zelene Pleso (Zielony Staw) jest możliwość dojazdu rowerem bezpośrednio do Schroniska nad Zielonym Stawem (Chata pri Zelenom plese). W przeciwieństwie do polskiej części Tatr, gdzie ruch rowerowy jest znacznie ograniczony, słowacka strona oferuje znacznie więcej możliwości dla cyklistów.
Oficjalny szlak rowerowy prowadzi trasą Biela voda–Zelene Pleso z końcowym punktem przy schronisku. Ta trasa jest częścią szerszej sieci tras rowerowych w Tatrzańskim Parku Narodowym na Słowacji, która obejmuje ponad dwadzieścia wyznaczonych ścieżek rowerowych o łącznej długości około 200 kilometrów.
Przy okazji, polecamy również naszą trasę do Popradzkiego Stawu i na szczyt Ostrva (1984 m n.p.m) przez Štrbské Pleso.
Charakterystyka trasy rowerowej
- Dozwolona prędkość: 15-20 km/h (zgodnie z przepisami parku).
- Współdzielona z pieszymi turystami.
- Odpowiednia dla zaawansowanych i średnio zaawansowanych cyklistów MTB.
Rowerowy dojazd do Zelene Pleso (Zielony Staw) stanowi część większego systemu tras rowerowych w Tatrach Wysokich, umożliwiając rowerzystom aktywne zwiedzanie najpiękniejszych zakątków tej części słowackich gór. Dzięki temu Chata pri Zelenom plese jest łatwo dostępna także dla cyklistów, którzy mogą pozostawić swoje rowery przy schronisku i korzystać z jego usług.
Chata pri Zelenom plese – Schronisko nad Zielonym Stawem
Historia schroniska
Schronisko nad Zielonym Stawem Kieżmarskim (Chata pri Zelenom plese) ma bogatą historię sięgającą końca XIX wieku. Pierwsze obiekty turystyczne w dolinie powstały już w 1876 roku, kiedy na Rakuskiej Polanie wzniesiono Egidovą chatę, nazwaną na cześć Egida Berzeviczyego, przewodniczącego Węgierskiego Karpackiego Towarzystwa i inicjatora budowy. Ten pierwotny obiekt przechodził liczne przygody – był przenoszony, niszczony przez wichury i płonął dwukrotnie do 1890 roku.
Współczesna Chata pri Zelenom plese – charakterystyka obiektu
Obecny kamienny budynek został wzniesiony w latach 1894-1897 na brzegu jeziora i początkowo nosił nazwę Fridrichova chata lub Bedrichova chata, od imienia fundatora – arcyksięcia Fryderyka Habsburga. Schronisko zostało zaprojektowane przez Heinricha Hermanna jako solidna konstrukcja z werandą i pięcioma pomieszczeniami. Po upadku monarchii austro-węgierskiej obiekt funkcjonował pod nazwą Chata pri Zelenom plese, następnie w latach 1950-1992 jako Brnčalova chata (na cześć taternika Alberta Brnčala, który zginął pod Jastrzębią Przełęczą), by ostatecznie powrócić do oryginalnej nazwy.
Chata pri Zelenom plese – nocleg i gastronomia
Obecnie Schronisko nad Zielonym Stawem (Chata pri Zelenom plese) oferuje 54 miejsca noclegowe w pokojach dla 2-12 osób, funkcjonując jako turystyczna baza noclegowa. Opłata za nocleg dla jednej osoby ze śniadaniem wynosi ok. 38,50 euro, przy czym dzieci do 3 lat mogą nocować bezpłatnie bez własnego łóżka. System zniżek obejmuje członków organizacji turystycznych takich jak JAMES, KST, ČHS, OTK, KČT i EuroBEDS, a także grupy powyżej 10 osób.
Rezerwacje przyjmowane są drogą mailową i telefoniczną. Zwierzęta nie są akceptowane.
Schronisko dysponuje dwoma jadalnią oraz kuchnią turystyczną z maszynką gazową dla gości preferujących samodzielne przygotowywanie posiłków.
Specjalnością baru jest “Herbata Tragarzy” (Nosički čaj) – napar z ziół rosnących w pobliżu schroniska. Obiady serwowane są w cenie ok. 14 euro za pełną porcję lub 9 euro za połowę, co czyni miejsce dostępnym również dla turystów o ograniczonym budżecie. Śniadania podawane są codziennie w godzinach 6:30-8:00, a kolacje o godzinie 19:00.
Atrakcje i możliwości rekreacyjne
- Z tarasu Schroniska nad Zielonym Stawem roztacza się wspaniała panorama na najważniejsze szczyty Tatr Wysokich, w tym:
- Kozí štít
- Jastrabia veža (Wieża Jastrzębia)
- Čierny štít
- Spišský štít
- Lomnický štít (najwyższy z widocznych szczytów)
- Veľká Lomnická
Okolica Zelne Pleso i Schroniska nad Zielonym Stawem stwarza doskonałe warunki do uprawiania różnych form turystyki górskiej i sportów. Schronisko stanowi również bazę wypadową dla tych, którzy planują dalsze wędrówki w głąb Tatr Wysokich.
Połączenia z innymi schroniskami
Najdłuższą trasą wychodzącą ze Schroniska nad Zielonym Stawem jest czerwony szlak do Schroniska Łomnickiego, wymagający około 3 godzin marszu przez wysokogórskie tereny. Ta trasa łączy dwa ważne punkty w sieci tatrzańskich schronisk, umożliwiając planowanie wielodniowych wędrówek przez różne doliny i szczyty regionu. Szlak prowadzi przez zróżnicowane tereny, od łagodnych polana po strome, skalne odcinki, oferując pełne spektrum doświadczeń wysokogórskich.
Wszystkie szlaki wychodzące ze schroniska są odpowiednio oznakowane i utrzymane przez słowackie służby górskie, choć wymagają odpowiedniego przygotowania kondycyjnego i sprzętowego, szczególnie w okresach jesiennych i wiosennych, gdy warunki pogodowe mogą być nieprzewidywalne.
Praktyczne informacje dla turystów
Zelene Pleso (Zielony Staw) oraz Schronisko nad Zielonym Stawem (Chata pri Zelenom plese) oferują turystom możliwość spokojnego obcowania z przyrodą tatrzańską bez konieczności zmierzania się z trudnymi szlakami wysokogórskimi. To doskonała propozycja dla osób poszukujących pięknych widoków i górskiej atmosfery, ale niekoniecznie dążących do zdobywania najwyższych szczytów.
Dojazd do punktu startowego w Kežmarská Biela Voda możliwy jest zarówno własnym samochodem, jak i komunikacją publiczną.
Autobusy kursują na trasie Łysa Polana – Tatranská Lomnica, zapewniając dogodne połączenie dla turystów nie dysponujących własnym transportem. Parking przy początku szlaku kosztuje 6 euro za cały dzień i trzeba przyznać, że jest konkurencyjną ceną w porównaniu z podobnymi miejscami w regionie tatrzańskim.
Wejście na szlaki w słowackich Tatrach jest bezpłatne, w przeciwieństwie do niektórych tras w polskiej części gór. Oznacza to, że jedynym kosztem związanym z wędrówką do Zelene Pleso jest opłata parkingowa lub bilet komunikacji publicznej. Szlak nadaje się dla rodzin z dziećmi, choć wymaga podstawowej kondycji fizycznej ze względu na przewyższenie i długość trasy wynoszącą około 6 kilometrów w jedną stronę.
Sezonowość i warunki pogodowe
Najlepszym okresem na odwiedziny Zelene Pleso (Zielony Staw) są miesiące od maja do października, kiedy szlaki są w pełni przejezdne i warunki pogodowe sprzyjają turystyce górskiej. W okresie zimowym dostęp może być ograniczony ze względu na zalegający śnieg i zwiększone ryzyko lawin w niektórych odcinkach. Schronisko funkcjonuje przez cały rok, oferując schronienie również w trudniejszych warunkach pogodowych.
Podczas planowania wycieczki warto sprawdzić aktualne warunki pogodowe i stanie szlaków, szczególnie w okresach przejściowych wiosną i jesienią. Słowackie służby górskie regularnie aktualizują informacje o dostępności tras i ewentualnych ograniczeniach, co jest szczególnie ważne dla bezpieczeństwa turystów planujących dłuższe wędrówki wysokogórskie.
Dlaczego warto odwiedzić Zelene Pleso (Zielony Staw)?
Zielony Staw Kieżmarski to miejsce wyjątkowe z kilku powodów:
- Dostępność: w przeciwieństwie do wielu innych tatrzańskich jezior, Zelene Pleso można osiągnąć stosunkowo łatwym szlakiem, co czyni go dostępnym dla szerokiego grona turystów.
- Mniejsze zatłoczenie: choć popularne, Zelene Pleso (Zielony Staw) nie przyciąga tak dużych tłumów jak Morskie Oko po polskiej stronie Tatr, co pozwala na spokojniejsze podziwianie górskich krajobrazów.
- Spektakularne otoczenie: majestatyczne kilkusetmetrowe ściany Małego Kežmarskiego Szczytu tworzą imponującą kulisę dla jeziora.
- Infrastruktura: Chata pri Zelenom plese umożliwia dłuższy pobyt i korzystanie z podstawowych udogodnień.
Zelene Pleso (Zielony Staw) i Chata pri Zelenom plese (Schronisko nad Zielonym Stawem) stanowią wyjątkową atrakcję słowackich Tatr Wysokich, łączącą dostępność dla szerokiej grupy turystów z autentycznym wysokogórskim charakterem. Miejsce to oferuje idealne połączenie spektakularnych krajobrazów, bogatej historii i współczesnych udogodnień turystycznych, czyniąc je doskonałym celem zarówno dla jednodniowych wycieczek, jak i dłuższych pobytów górskich. Różnorodność dostępnych szlaków pieszych i rowerowych, od łatwych tras rodzinnych po wymagające wyprawy wysokogórskie, zapewnia każdemu turyście możliwość znalezienia odpowiedniej dla siebie przygody. Schronisko Przy Jeziorze, z jego długą historią i gościnną atmosferą, stanowi doskonałą bazę wypadową do dalszej eksploracji regionu, oferując komfortowy nocleg i tradycyjną kuchnię górską w sercu jednego z najpiękniejszych krajobrazów Europy Środkowej.
Może zainteresuje Cię również
Czasopisma górskie, magazyny outdoorowe i turystyczne
Przegląd kilkunastu publikacji dostępnych na naszym rynku wydawniczym, w tym płatne oraz darmowe czasopisma w formie cyfrowej. Jest też kilka tytułów zagranicznych wartych polecenia każdemu miłośnikowi górskich wędrówek i outdooru.
Szlak pieszo-rowerowy do Zelene Pleso (Zielonego Stawu) i Chata pri Zelenom plese (Schroniska nad Zielonym Stawem) w Tatrach Wysokich
Nasza propozycja szlaku do Zelenego Plesa, którą pokonaliśmy na rowerach MTB. Musimy jednak przyznać, że trasa jest bardzo wymagająca, co widać na załączonych zdjęciach. Z tego względu, końcowy odcinek pokonaliśmy pieszo, zostawiając rowery bezpiecznie w zaroślach przy trasie.
